Oprichting

Oranje Zwart is officieel opgericht op 1 september 1933. De vereniging, onder leiding van oud-voetballer Piet van der Linden kent aanvankelijk 24 leden, verdeeld over een heren- en een damesteam. Hun thuiswedstrijden speelden ze op Kortonjo, een boerenhoeve aan de overkant van de Aalsterweg. In die jaren dertig werd hockey beschouwd als een elitesport en is er nog geen sprake van een competitie; er wordt gespeeld op uitnodiging van een club en het plezier staat boven alles. De contributie bestaat uit zes guldens per jaar, te innen in drie termijnen.

Na drie jaar is het lidmaatschap van de nationale bond KNHB een feit en nog vlak voor de oorlog beschikt Oranje Zwart over een eigen sportveld met kleedruimte aan de Bootenlaan.

Gedurende de oorlogsjaren worden alle verenigingen door de bezetter extra in de gaten gehouden. Vergaderen is niet toegestaan en de kleur oranje in het wedstrijdtenue is verboden. Ballen en hockeysticks zijn nauwelijks verkrijgbaar, maar OZ blijft hecht en op een bescheiden wijze bestaan.

Na de oorlog kent Eindhoven vier hockeyverenigingen; HTCC, HTC Eindhoven, EMHC en Oranje Zwart. De eerste twee hebben hun velden aan de Oirschotsedijk. EMHC en Oranje Zwart krijgen in 1948 de beschikking over drie grasvelden op het geheel nieuwe gemeentelijke sportterrein aan de Aalsterweg. De voorzieningen zijn beperkt, de kleedruimten krap en uit de kranen in de doucheruimten komt alleen koud water, maar het voelt goed om weer terug te zijn aan de Aalsterweg.

Hockey wordt steeds populairder en zowel EMHC als Oranje Zwart groeien. Vanwege de ligging op de gemeentegrens zijn beide clubs favoriet bij hockeyers uit Aalst en Waalre. Ook als die gemeente een eigen club krijgt (DVS) blijven toch veel hockeyers trouw aan hun EMHC of Oranje Zwart. Binnen de verenigingen en tussen de verenigingen ontstaan vele vriendschappen en relaties.

Enkele Oranje Zwart spelers van het eerste uur voelen zich rijp om veteranenhockey te gaan spelen en noemen zich het Oranje Zwart Racing Team. Hun ideeën over die organisatie passen niet bij het beleid van het OZ-bestuur en in 1949 scheiden ze zich af en verhuizen naar Woensel.

Pas in 1956 wordt binnen OZ een nieuwe veteranenafdeling gevormd op initiatief van Frans van der Meulen. Teams van geroutineerde dertigers ontstaan, maar ze nemen geen deel aan de competitie. Uiteindelijk richten zij naast de velden van Oranje Zwart Golfclub de Tongelreep op.

Sinds 1948 trainen de schoolhockeyers van het St. Joriscollege (SJC, jongens) en het Catharinalyceum (SHOT, meisjes) op de velden van Oranje Zwart. De clubleiding ziet dat er volop talent is in die schoolteams en besluit in 1958 om de technische commissie (die voordien alleen de senioren bedient) uit te breiden met een jeugdcommissie.

In 1958 wordt een nieuw modern clubhuis gerealiseerd met verwarmde kleedruimtes en warme douches, dat in september 1960 in gebruik genomen wordt. 1960 is ook het jaar waarin het bestuur instemt met een initiatief om veteranenhockey voor dames te organiseren. Na een voorzichtige start volgt in 1968 een tweede elftal en twee jaar later speelt OZ met vier dames-veteranessenteams een huisvrouwen competitie met EMHC.

Onder leiding van Harrie van Hout sr. brak Oranje-Zwart op alle geledingen door tot aan het hoogste niveau. Hij maakte van de Eindhovense club een landelijke speler. Onder leiding van de commissie die werd geleid door Harrie van Hout sr. heeft de Nederlandse hockey competitie zijn huidige hoofdklasse vorm gekregen. Hiervoor heeft de KNHB hem geëerd door hem te benoemen tot erelid. Bovendien heeft hij de eerste steen gelegd voor een groot aantal zaken zoals de eerste samenwerking met EMHC, het eerste kunstgrasveld, een vernieuwd clubhuis en de doorgroei van tophockey op het allerhoogste niveau. Hij kreeg dan ook met recht de titel van ere-voorzitter van Oranje-Zwart.

Het jeugdhockey groeit in populariteit. In 1966 wordt de TC verdeeld in drie disciplines; jeugd, senioren en veteranen. Er komt meer aandacht voor het serieus trainen en begeleiden van jeugdige spelers en speelsters.

Sportpark Aalsterweg

In 1968 verdwijnt het veldhandbal van het sportpark en krijgen OZ en EMHC ieder een vrijgekomen sportveld erbij.

Samen met EMHC wordt een competitie opgezet voor de mini's, vanaf 8 jaar. Dat blijkt zo'n succes dat andere Eindhovense verenigingen zich daarbij aansluiten. Oranje Zwart wilde ook de allerkleinsten kennis laten maken met het hockeyspel. De Hockeyschool wordt opgericht om kleuters vanaf 6 jaar op speelse wijze vertrouwd te maken met bal en stick.

De vroege entree van de jongsten en het goed opgezette jeugdbeleid maakt OZ nog aantrekkelijker en in 1973 telt Oranje Zwart al 35 jeugdteams. Er wordt actief gescout in de omgeving om talenten binnen te halen als bredere basis voor tophockey.

Het clubhuis wordt in 1977 weer eens flink uitgebreid en vier jaar later wordt veld 1 omgeploegd om plaats te maken voor het eerste volledige kunstgrasveld met kunstverlichting. Oranje Zwart is in de jaren tachtig erg succesvol, zowel op het veld als in de zaal en dat trekt veel nieuwe leden aan.

In 1988 wordt het Hockeycollege opgericht; een onafhankelijke stichting die regionaal talent uitnodigt om op de velden van Oranje Zwart extra trainingen te volgen. Hierdoor komt OZ in contact met jeugdig talent en weet de club diverse spelers en speelsters te interesseren om in OZ-teams te gaan hockeyen. Spelers en oud-spelers van Heren 1 en Dames 1 zijn graag bereid om hun talent en enthousiasme over te dragen aan de jeugd. Jeugdleden worden niet zelden van heinde en verre gebracht als zij een uitnodiging ontvangen om deel te nemen aan deze toptrainingen.

1988 is ook het jaar van het Top toernooi op de velden van Oranje Zwart. Dit is een toptoernooi tussen dames- en herenhockeykampioenen uit diverse landen. Voor de financiering van dit toernooi, zijn tientallen bedrijven bereid dit evenement te sponsoren. Om deze bedrijven waar voor hun geld te geven, wordt de Businessclub opgericht.

De Businessclub is nog steeds actief en combineert informele bijeenkomsten waar men zakelijk kan netwerken met een gemeenschappelijke passie; het hockeyspel. De Businessclub is een aparte stichting met een eigen bestuur en beleid en heeft inmiddels meer dan 100 deelnemende bedrijven.  

Jaren negentig

Kort voordat het befaamde Oud Eindhoven Toernooi editie 1992 zou plaatsvinden, wordt OZ getroffen door het volledig afbranden van het clubhuis als gevolg van kortsluiting. Deze ramp spoort alle leden aan om met talloze acties geld bij elkaar te brengen voor een nieuw clubhuis. In september 1993 wordt bij de zestigste verjaardag van de club- een nieuw, ruimer clubhuis opgeleverd met een groot terras. In de jaren negentig gold OZ als trendsetter in het van oorsprong amateuristische Nederlandse Tophockey. Onder aanvoering van voorzitter Joop Veelenturf introduceerde de club in 1995 het fenomeen spelersbetalingen. Het Duitse strafcornerkanon Carsten Fischer is de eerste buitenlandse tophockeyer die werd 'gehaald' door Oranje Zwart. Met die transfer, later gevolgd door onder meer de komst van de Pakistaanse balvirtuoos Shahbaz Ahmed en de Australische tophockeyers Jay Stacy en Troy Elder wordt niet alleen de A-selectie versterkt, maar het hoge niveau van deze aanwinsten heeft een belangrijke voorbeeldfunctie voor jong talent.

Aan de top

Mede dankzij de kwaliteitsinjectie heeft Oranje Zwart de aansluiting met de top van de hoofdklasse gevonden; de club bereikt in 1999, 2001, 2003 en 2005 de finale van de play-offs. Na drie keer verloren te hebben, wint het OZ-Herenteam op zondag 5 juni 2005 voor het eerst in zijn bestaan de landstitel, ten koste van HC Bloemendaal. Diezelfde avond wordt Joop Veelenturf (na 18 jaar voorzitter te zijn geweest) uitgeroepen tot erevoorzitter van Oranje Zwart. Enige smet op het kampioenschap is de degradatie, kort daarvoor, van het eerste vrouwenteam naar de overgangsklasse.

In 2011 luidde Simon van de Boomen als lid van de Raad van Advies de noodklok over de financiële en sportieve nood van de club. De club stond aan de rand van de afgrond. Hij werd voorzitter en wist samen met oa Harry van Hout jr, Joop Veelenturf en Ton van der Schoot Oranje Zwart weer gezond te krijgen. Hij is ook een van de architecten van de fusie van Oranje Zwart met EMHC in 2016 en werd bij zijn afscheid benoemd tot ere-voorzitter.

De heren van Oranje Zwart haalden in 2015 voor de tweede keer in de historie het landskampioenschap binnen. Het seizoen 2014-2015 werd het meest succesvolle seizoen in de geschiedenis van Oranje Zwart, waarin zowel het landskampioenschap werd behaald als de Euro Hockey League werd gewonnen olv coach Michel van de Heuvel.

In seizoen 2015-2016 plaatste de mannen van Oranje Zwart zich via de competitie opnieuw voor de play-offs voor het landskampioenschap. In de finale tegen Amsterdam H&BC wordt het derde landskampioenschap op rij behaald, door de beslissende derde wedstrijd met 2-3 te winnen. 

Palmares

Euro Hockey League: Heren: 2015

ABN AMRO cup: Heren: 2008, 2009

Landskampioen:

Heren: 2005, 2014, 2015, 2016

Dames: 1956, 1966, 1979

Landskampioen zaalhockey:

Heren: 1981, 1985, 1991, 1992, 1994, 1997, 2002, 2003, 2004, 2005